Mahdi Ahmedi: ســوودەکـــانـی ڕیـخی مــــانــگـا

ڕووەك کەڵکی زۆر وەردەگرێت لە پەین و ڕیخی مانگا

گووخلێنکە پاڵ بە ڕیخی مانگاوە دەنێت

پیتاندن و پەینکردن ڕیگەیەکی زۆر ڕاست و هەوڵدراوە بۆ بەرهەمهێنانی ڕووەکی تەڕوو تەندروست و خوراو تا گەشە بسەنیت، گوول و میوە لە ئاستی باشترینیان. ڕیخ کۆنترین ڕێگە چارەی پیتاندنە، وە بەکار هێنانی ڕیخی مانگا لە باخچەکانی ماڵدا زۆر باوەو سادەیە لە ناو کۆمەڵگەدا. زۆر سوودی تر پێکهاتەی خۆراکی بە ئاستێکی بەرز دەگرێتەوە و هەبوونی بەربلاوە، بەڵام لە کاتی بەکارهێنانی وریایی پێویستە.

پێکهاتەی خۆراك

ڕیخی مانگا پێك هاتووە لە سێ پێكهاتەی خۆراك ی سەرەکی: ئازۆت، فۆسفۆر و پۆتاسیۆم. هەندێك جیاوازی سروشتی رودەدا لە نێوان ڕیخی مانگاکاندا لەو بەینەدا، مانگایەك کە ڕیخی تازە ئەکات، ئەگەر ڕیخە پسایەکە پاك بێت بە ڕێژەی ١١%لەسەدا ئازۆت ، ٤%لەسەدا فۆسفۆر و وە ١٠% لەسەدا پۆستاسیۆم، پێکهاتی خۆراکەکە بە دەستەوە دەبن بۆ ڕووەك لە خێرایەکی مامناوەند. ڕیخی تازەی پیسای مانگا هەروەها قەبارەیەك ئاوی زۆر ٨٦% لەسەدا هەیە تیایا، کەواتە، ئەوە بەکەڵکە لەبەرئەوەی ئەوە هاوکاری بەردەوامی خۆڵەک دەکات کە بە بەردەوامی شێی تەڕی هەبێت بە درێژای وەرزەی گەشەکردنی.

بەکارهێنانی ئاسان

ئەگەر ڕیخی مانگاکە تەمەنی هەبوو، ئەتوانی راستەوخۆ بەکاری بهێنی لە باخەکەتا لە هەرکاتێكدا، بێجگە لە گۆشەی سەوزەهاتدا لە کاتی گەورە بونیدا. گەگەر تەمەنی نەبوو، باشتر وایە هەڵیبخەی بۆ ماوەی شەش مانگ بەلایەنی کەم. ئەگەر گونجاو بوو، هەڵیبخە لە دەرەوە زوو زوو هەڵی گێڕەوە. لەسەر زەویەکی تەخت بڵاوی بکەرەوە. کەی بەتەواوی وشك بووە وە پاشان بەکاری بهێنی.

پارێزی

ئەگەری ئەوە هەیە کە نەخۆشی بگوازێتەوە بۆ مرۆڤ بە دەست تێوەردانت لە ڕیخی مانگا وە بەکار هێنانی لە سەوزەدا. ئەو مەترسیە کەم بکەرەوە و لێگەڕێ با لەسەر خۆل بە تەواوی وشك ببێتەوە و تەمەنی هەبێت، باشان بەکاری بهێنە لە گۆشەی سەوزەو میوەدا. ڕیخی تازە نابێت بەکاربێت بۆ سەوزەومیوەی تازە هەڵهاتو هەتا وشك نەبێتەوە.